Bilirkişi raporu: Dinamit patladı

SOMA’daki maden faciasıyla ilgili başlatılan soruşturmada şüphelilerin ifadelerinde, patronlarının aksine “Dinamit patlatıyorduk, dinamit patlaması nedeniyle ısı artıyordu” dedikleri ortaya çıktı. Savcılığın soruşturma dosyasına giren ön bilirkişi raporunda, karbonmonoksit oranını ölçen sensörlerin farklı tarihlerde ve olay gününde uyarı vermesine rağmen hiçbir işlemin yapılmadığı dikkat çekti.

İşte Bilirkişi raporunda yer alan mağdur ifadeleri

BOZUK MASKELER

Mağdur sıfatıyla ifade veren maden işçileri ise “Çoğu arkadaşımızdaki maskeler çalışmıyordu, gaz maskeleri bozuk olduğu için takamadılar, denetim döneminde hataları örtüyorlardı. Karbonmonoksit oranı yükseldi, işlem yapılmadı. Son 3 aydır ısı artışı vardı” dedi. Savcılık, tutuklama talebi gerekçesinde, gaz ölçüm sensörlerine ait dijital kayıt çıktıları incelendiğinde, 5 ay önce yani ocak ayından beri karbonmonoksit değerlerinin kaza olduğu tarihe kadar belli aralıklarla ani artış gösterdiği ancak bunun görevliler tarafından dikkate alınmadığı ve nezaretçi defterine işlenmediğini belirtti. Soma Kömür A.Ş.’de vardiya amiri olarak çalışan ve tutuklanan Hilmi Kazık, gaz ölçümlerindeki ani artışın yerin altında dinamit patlatılmasından kaynaklandığını belirterek, “Ortalama değer alındığında yanlış yorumlanabilir. Maden sahasında olayın öncesine ilişkin gaz ölçümlerinde olağandışı duruma şahit olmadım. Olay günü de herhangi bir karbonmonoksit artışı veya sıcaklık hissetmedim. Karbonmonoksitin aniden yükselmesini tetikleyen herhangi bir durum söz konusu değildir” dedi. Soruşturmada Cumhuriyet Savcısı’na mağdur, tanık ve müşteki olarak ifade veren maden işçileri ise anlattıklarıyla facianın göz göre göre geldiğini ortaya koydu. Maden faciasında sağ çıkan H.D. şöyle konuştu:

DİNAMİT DEFTERİ

“Benim maskem çalışıyordu. Ancak birçok arkadaşımın maskelerinin çalışmadığını gördüm. H panosunda çalışıyorduk. Sayım yaptık, yaklaşık 142-143 kişi olduğumuzu saydık. Burda gece saat 23.00’e kadar bekledik. Tükenecek noktaya gelmiştik. Bu sırada arkadaşların bazıları can havliyle namaz kılıyordu. Ağıt yakanlar oluyordu. Daha sonra ben baygınlık geçirdim. Madende dönem dönem sıcaklık artışları oluyordu. Denetimler olmadan önce bize haber verilirdi. 2’nci bir emre kadar top atışı yapılmaması istenirdi. Ben ateşleyici olarak çalıştığım için bunları biliyorum. Ayrıca dinamit atışına ilişkin defter tutarız. Bu defterleri kendi sandığımızın içine koyarız. Bu sandıkta şirketin dinamit deposundadır.”

GÖÇÜKLER OLUŞTU

Çarpıcı ayrıntıların olduğu ön raporda özetle şöyle denildi: “1400 metre yerin altına inerek inceleme yapıldı. Burada yapılan incelemede, taşıma bandı komple yanmış, yanmayla birlikte tahta tahkimatların da yanmasıyla taşların yer yer tabana düştüğü, tabanda ayrıca soğutma çalışması belirtisi olarak suların bulunduğu, yer yer bu suların gölet haline geldiği, taşıma bandının en son yandığı kısma kadar ayrıca elektrik kablolarının dış yüzeylerinin de içerisindeki bakır kablo görünecek şekilde yandığı, kısım kısım göçükler bulunduğu, madenin üst ve yanlarında bulunan tahta tahkimatların yanık olduğu, kazanın meydana geldiği noktaya yaklaşıldığında sıcaklığın arttığı, bu sıcaklık nedeninin çelik bağlar arasındaki tahta tahkimatlarının soğumamasından kaynaklandığı görülmüştür.

KUSURLULAR

Teknik nezaretçiler, yukarıda açıklanan konulardaki gözlemlerini minimum 15 günde bir onaylı teknik nezaretçi defterine kaydetmek zorundadırlar. Ancak yapılan incelemelerde bu değerlerin çoğunun işlenmediği görülmektedir.Tüm bu tespitler göz önüne alındığında teknik nezaretçi, işletme müdürü, saha sahibi, iş güvenliği başmühendisi, söz konusu anonim şirketinin yönetim kurulu başkanı, vardiya amirlerinin kusurlu olduğunu düşünmekteyiz.”

301 değil 307 imiş

CUMHURİYET Savcısı Gökhan Şahin, Cumhuriyet Savcısı Adem Aktaş ile bilirkişi heyetindeki Maden Bilirkişisi Prof. Dr. Ercüment Yalçın, Maden Bilirkişisi Prof. Dr. Ahmet Hakan Onur, Elektrik Mühendisi Prof. Dr. Eyüp Akpınar ve A sınıfı iş güvenliği uzmanı Alparslan Ertürk’ün yaptıkları incelemenin ardından hazırladıkları ve soruşturmanın ana delili olan ön bilirkişi raporunda çarpıcı detaylar yer aldı. Enerji Bakanı Taner Yıldız’ın 17 Mayıs 2014 tarihinde 301 işçinin hayatını kaybettiği açıklamasının aksine raporda ölü sayısı 307 olarak yer aldı.

Enerji Bakanı: Sehven

Enerji Bakanı Taner Yıldız ise 307 rakamının sehven yazılmış olabileceğini belirterek, ''Ön inceleme raporunda 307 yazıyorsa sehven yazılmıştır. İddia eden lütfen ispat etsin'' dedi.

BAŞSAVCILIK AÇIKLADI: MADDİ YAZIM HATASI

Akhisar Cumhuriyet Başsavcılığı, Soma'daki maden kazasına ilişkin hazırlanan bilirkişi ön raporunda, "307" olarak yer alan ölü sayısının maddi yazım hatası olduğunu, olayda vefat eden madenci sayısının 301 olduğunu bildirdi.

Akhisar Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahiner, yaptığı yazılı açıklamada, 13 Mayıs'ta Soma ilçesi Eynez Karanlıkdere mevkisinde bulunan özel bir kömür işletmesinde meydana gelen ölüm ve yaralanma olayıyla ilgili bazı basın yayın organlarında, savcılık tutanağına dayanarak ölü sayısına "307" olarak yer verilmesi nedeniyle açıklama yapma kararı verildiğini belirtti.

Olay sonucu Soma Cumhuriyet Savcılığınca 1 kişi, Kırkağaç Cumhuriyet Savcılığınca 283 kişi, Akhisar Cumhuriyet Başsavcılığınca 17 kişi olmak üzere toplam vefat eden 301 kişinin fiziki kimlik tespiti ve ölü muayene işlemi yapılıp defin ruhsatı verilerek, cenazelerin ailelerine teslim edildiğinin kaydedildiği açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"Bu olay sebebiyle vefat eden madenci sayısı 301'dir. Soma Cumhuriyet Savcılığı tutanaklarına dayanılarak, vefat eden kişi sayısının 307 olduğu iddia edilmekte ise de tutanaklarda yazılan rakamın tutanak düzenlenirken maddi yazılım hatası sonucu yazıldığı, vefat eden madenci sayısının 301 olduğu hususu, kamuoyuna saygı ile duyurulur."

İŞTE BİLİRKİŞİ RAPORU: